Opinie in Leeuwarder Courant: Onteigening? Er zijn nog alternatieven

7-10-2021

Vanochtend stond onze opinie over onteigening in De Leeuwarder Courant. Helaas met maar twee auteurs genoemd. Hieronder de originele tekst. 

Is onteigening de weg?

Het Planbureau voor de Leefomgeving heeft, in opdracht van het demissionaire kabinet, scenario’s doorgerekend om boeren te onteigenen en om productierechten van boeren op te kopen. Het demissionaire kabinet wil hiermee snel de stikstofuitstoot terugbrengen. Voor je gaat denken aan onteigenen, moet je eerst je best doen er samen uit te komen. Dat past volgens ons bij het motto van de provincie Fryslân ‘De Mienskip op 1’.

Is er al voldoende gedaan om er samen uit te komen vragen wij ons af. Bij Natuer mei de Mienskip werken natuur- en landbouwpartijen nauw samen aan de realisatie van nieuwe natuur binnen het Natuurnetwerk Nederland. We ontdekken dat bij natuurontwikkeling nog lang niet alle mogelijkheden om er samen uit te komen zijn benut.

De kracht van Natuer mei de Mienskip ligt in een bottom-up benadering. De wensen van de huidige grondeigenaar en de toekomstige natuurbeheerder (dit kan ook dezelfde persoon zijn) staan centraal. Dit levert winst op wat betreft draagvlak en snelheid. We zoeken naar de gezamenlijke aanpak zonder dwingende maatregelen.

Wat proberen we te doen:
1) Optimaal samenwerken. De wensen van met name grondeigenaren en toekomstige natuurbeheerders centraal stellen. Dat doen we in het gebiedsproces bij Burgumer Mar en De Leijen. En ook in onze pilot Tsjoch op!. Dit is een loket waar nieuwe en bestaande initiatieven voor natuurontwikkeling verder worden geholpen.
2) Het instrumentarium verbeteren. Natuer mei de Mienskip heeft o.a. mede aan de wieg gestaan van de Landbouwadviespool die nu draait bij Living Lab. De boer kan nu ergens terecht voor onafhankelijk advies over natuurinclusieve landbouw. Daardoor is de kans groter dat de voordelen om aan natuurontwikkeling mee te werken, voor de boer zelf goed in beeld komen. En daarmee de kans dat een boer mee wil doen.
3) Voldoende middelen beschikbaar hebben. Koppelkansen en fondsenwerving maken dat er meer geld is, of dat je meer kunt met hetzelfde geld.
4) Belemmerende regelgeving of werkwijze niet direct accepteren, maar ter discussie stellen. Vaak missen we kansen die zich voordoen voordat er een echt plan is. Wij proberen nu toch zo’n kans te verzilveren door het samen met de provincie net even anders aan te pakken dan gebruikelijk.
5) Bij de provincie aankaarten wat je nog meer nodig hebt. Bijvoorbeeld voldoende middelen voor landbouwstructuurverbetering. Die roep is er breed, maar we kunnen er in onze plannen te weinig mee. Als dat wel zou kunnen, kun je andere doelen, zoals natuurontwikkeling, maar ook stikstof of klimaatdoelen, waarschijnlijk veel makkelijker meenemen.

Kortom: de mogelijkheden om sámen met een gebied tot oplossingen te komen zijn nog niet uitgeput. We roepen de overheid daarom op om die mogelijkheden, samen met ons en andere partijen die in het landelijk gebied werkzaam zijn, optimaal in te zetten.

Wij willen in ieder geval door. We willen onze bottom-up aanpak voor natuurontwikkeling ook de komende jaren blijven uitvoeren en verder verbeteren. En we zullen de provincie daarvoor een aanbod doen. Ook delen we onze ervaringen graag met betrokkenen bij de stikstofproblematiek en andere opgaven in het landelijk gebied.

Namens de partners van Natuer mei de Mienskip:

Collectief Particuliere Natuurbeheerders, Tineke de Vries
Feriening Biologyske Boeren Fryslân, Pyt Sipma
Friese Milieu Federatie, Hans van der Werf
Het Friesch Grondbezit, Donia de Vos-d’Ansembourg
It Fryske Gea, Henk de Vries
Kollektievenberied Fryslân, Albert van der Ploeg
LTO Noord, Jan Teade Kooistra
Natuurmonumenten, Arjen Kok
Staatsbosbeheer, Jesler Kiestra